Iedere zondag vieren we in onze kerk. Dat doen we met een Eucharistieviering of met een Dienst van Schrift en Gebed, behalve op de 4e zondagen van de maand in de zogenaamde groene tijd. Dat is in principe de periode tussen Pinksteren en de 1e Advent en na de Kersttijd tot Aswoensdag. Dan is er geen viering in onze kerk.
Om toch wat inspiratie mee te geven ontvangt u een tekst ter inspiratie. Wij hopen dat u op deze manier iets van de zondag kunt vieren (en wellicht viert u deze zondag online mee met de viering in de kathedraal). De tekst is deze keer geschreven door assisterend-pastoor Leonie van Straaten.
Een goede en gezegende zondag gewenst en met hartelijke groet,
uw pastores
Evangelie (Lucas 6, 27-38)
In die dagen zei Jezus: ‘Heb je vijanden lief, wees goed voor wie jullie haten, zegen wie jullie vervloeken, bid voor wie jullie slecht behandelen. Als iemand je op de wang slaat, bied hem dan ook de andere wang aan, en weiger iemand die je je bovenkleed afneemt ook je onderkleed niet. Geef aan ieder die iets van je vraagt, en eis je bezit niet terug als iemand het je afneemt. Behandel anderen zoals je wilt dat ze jullie behandelen. Is het een verdienste als je liefhebt wie jullie liefhebben? Want ook de zondaars hebben degenen lief die hen liefhebben. En is het een verdienste als je weldaden bewijst aan wie weldaden bewijzen aan jullie? Ook de zondaars handelen zo. En is het een verdienste als je geld leent aan degenen van wie jullie iets terug verwachten? Ook zondaars lenen geld aan zondaars in de verwachting alles terug te krijgen. Nee, heb je vijanden lief, doe goed en leen geld aan anderen zonder iets terug te verwachten; dan zullen jullie rijkelijk worden beloond, en zullen jullie kinderen van de Allerhoogste zijn, want ook Hij is goed voor wie ondankbaar en kwaadwillig is.
Wees barmhartig zoals jullie Vader barmhartig is. Oordeel niet, dan zal er niet over je geoordeeld worden. Veroordeel niet, dan zul je niet veroordeeld worden. Vergeef, dan zal je vergeven worden. Geef, dan zal je gegeven worden; een goede, stevig aangedrukte, goed geschudde en overvolle maat zal je worden toebedeeld. Want de maat die je voor anderen gebruikt, zal ook voor jullie worden gebruikt.’
Overweging
Liefhebben wie mij haten? Is dat een mogelijkheid? Als je naar Jezus luistert, lijkt het er wel op. Maar wat een pittige opdracht… Als we deze opdracht heel persoonlijk lezen, is het misschien nog maar de vraag of er iemand is die mij haat, of ik echte vijanden heb. Maar slecht behandeld worden we allemaal wel een keer in ons leven. Het gevoel door een situatie een klap in het gezicht te krijgen herkennen we waarschijnlijk ook wel. En hoe gaan we daar dan meestal mee om? Afhankelijk van de ernst van de zaak en van de relatie met degene die mij slecht behandelde, zal mijn reactie verschillend zijn. Maar ik vermoed dat we ons wel herkennen in een of meer van deze reacties: we mopperen, zijn verongelijkt, boos of verbitterd, we vertellen het verhaal her en der in de hoop op of in de verwachting van een bevestiging dat het inderdaad héél slecht en fout is van die ander. De bevestiging voelt wel goed, maar de relatie met de ‘boosdoener’ blijft slecht. En dat voelt waarschijnlijk op den duur minder goed of erger.
Ieder van ons kent wel verhalen uit het eigen leven of in zijn familie- of kennissenkring waar dit gebeurde. Waar een conflict in een gezin zo hoog opgelopen is, dat er geen contact meer is tussen de familieleden. Waar ouders het advies om hun verslaafde kind de deur uit te zetten, omdat dat de enige manier is die kans op genezing brengt, niet opbrengen en zo met hun kind in een cirkel van slechtheid gevangen blijven. Waar een kennis verbitterd is geraakt en alles negatief is gaan zien omdat er in het verleden ooit iets onterechts tegen hem is gezegd. Pijnlijk en verdrietig. Maar als we het evangelie van vandaag werkelijk toelaten, is er altijd nog een uitweg uit die situatie. Hebben we, als het onszelf overkomt, altijd een keuze. Niet dat ons iets wordt aangedaan, maar als het ons overkomt hoe we er dan mee omgaan.
Jezus kiest radicaal een andere weg in de omgang met zijn vijanden en houdt deze keuze voor aan zijn leerlingen. Die andere weg is de weg van barmhartigheid en op die weg gaat het erom een ‘warm hart’ te houden in alles wat je overkomt of wordt aangedaan. Een warm hart, een liefdevolle houding. Dat is de enige wijze waarop de spiraal die van kwaad tot erger leidt onderbroken wordt. Want de oude wetten van het ‘oog om oog, tand om tand’ houden ons gevangen in die spiraal van het kwade. En ook staan we in ons gelijk, we bereiken er uiteindelijk niets mee. Het hart verhard, de wereld verzuurd en wordt steeds gewelddadiger. Jezus houdt ons, zijn leerlingen voor ogen, dat wij een keuze hebben. Blijf je de spiraal van het kwaad gaande houden of werk je actief mee aan de onderbreking van het kwaad? Keer je die spiraal door jouw warme hart ten goede? We kennen toch het spreekwoord: ‘Wie goed doet, goed ontmoet?’ Het goede doen in situaties die al goed zijn, bijvoorbeeld binnen de kerk, is niet zo moeilijk. Maar het goede doen in situaties die niet goed zijn, in conflicten in ons eigen leven of in conflictsituaties waarin we op ons werk of in de buurt in verzeild geraakt zijn – dat is de bijzondere opdracht die Jezus ons in deze veldrede geeft.
Wat doet deze keuze voor barmhartigheid, het warme hart, met onze ‘vijand’? Er is een kans dat het gemoed van die vijand dan ook verzacht. Geen garantie, maar een kans. En ieder mens die het kwaad niet laat escaleren door met een warm hart te leven, draagt bij aan die kans. Het is een leven volgens de ‘gulden regel’: behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Die regel geldt als een stap naar een eigen ethische verantwoordelijkheid waarbij het noodzakelijk is dat je je inleeft in de ander. Die regel vraagt om het vermogen tot zelfcorrectie, dus het vermogen tot eerlijke zelfkritiek.
Liefhebben die mij haten is een pittige opdracht, maar geen onmogelijke. Laten we deze opdracht van Jezus serieus nemen en blijven oefenen. Het is een oefening die levenslang zal duren – maar de wereld wordt er wel mooier van. Ongelofelijk, en toch!
Gebed van de dag
Op U stellen wij ons vertrouwen, barmhartige God,
U schenkt ons alles om te leven.
Mogen wij in verbondenheid met uw Zoon
groeien in barmhartigheid, als mensen
die uw goedheid tonen aan ieder,
zonder aanzien des persoons.
Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon,
die met U in de eenheid van de heilige Geest
leeft en leven geeft in de eeuwen der eeuwen.
Amen.